یکی از اصطلاحاتی که در بازار ارزهای دیجیتال زیاد به کار می‌رود، هاوینگ است. این اصطلاح، مربوط به یکی از مهم‌ترین سازوکارهای ضدتورمی بیت کوین است که طی آن، پاداش تولید این توکن به نصب کاهش‌یافته و طبق اصولی منطقی و در همکاری با دیگر سازوکارهای این شبکه، ارزش آن حفظ و افزایش می‌یابد.
در این مقاله با هدف توضیح فرآیند، اهداف و نتایج هاوینگ، ابتدا مکانیسم تولید بلوک در شبکه بیت کوین را مرور می‌کنیم. در ادامه به بررسی سوابق هاوینگ‌های بیت کوین پرداخته و تلاش می‌کنیم آینده این ارز را پس از هاوینگ بعدی پیش‌بینی کنیم.
مکانیسم استخراج و تولید بلوک در بیت کوین
در بلاک جین بیت کوین، یک بلوک یا بلاک فایلی است که یک مگابایت از سوابق تراکنش بیت کوین در این شبکه را در خود دارد. ماینرها یا استخراج‌کننده‌های بیت کوین به‌صورت مرتب، در حال حل یک سری معادلات پیچیده ریاضی هستند که نتیجه آن را به‌صورت یک کد ۶۴ کاراکتری منحصربه‌فرد ارائه می‌دهند. به چنین فرآیندی، تولید هش نیز گفته می‌شود. با تکمیل این بلاک‌ها است که ماینرها، بیت کوین را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند.
در زمان پیدایش بیت کوین در سال ۲۰۰۹ ماینرها به‌ازای تولید هر بلوک، ۵۰ بیت کوین دریافت می‌کنند. این نرخ پس از تولید هر ۲۱۰ هزار بلوک که به‌طور تقریبی حدود چهار سال به طول می‌انجامد، نصف می‌شود. این اتفاق در فرآیندی با عنوان هاوینگ (Halving) یا نصف‌شدن رخ می‌دهد. هاوینگ‌ها تا زمان تمام شدن سقف تعیین‌شده برای تولید بیت کوین که برابر با ۲۱ میلیون سکه تعیین‌شده است، ادامه می‌یابند.
هدف هاوینگ چیست؟
الگوریتم شبکه بیت کوین به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که هر ۱۰ دقیقه یک‌بار، تولید بلوک‌های جدید را بررسی کند. با پیوستن ماینرهای بیشتر به شبکه و ازدحام بیشتر آن‌ها زمان لازم برای تولید و یافتن بلوک‌ها کاهش می‌یابد. به‌عبارت‌دیگر، ماینرهای بیشتر با قدرت و سرعت بیشتری بلوک تولید می‌کنند. به همین دلیل برای نگه‌داشتن این مدت‌زمان ده‌دقیقه‌ای، سختی شبکه بیت کوین هر دو هفته یک‌بار افزایش می‌یابد. شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر مقاله Does it pay to mine Bitcoin? را مطالعه کنید.
هدف اصلی از طراحی مکانیسم هاوینگ، حفظ ارزش یک توکن و در اینجا بیت کوین است. در فرآیند هاوینگ، مقدار بیت کوین قابل‌استخراج در هر بلوک به‌مرورزمان کاهش می‌یابد. تمام این فرآیند درنهایت به کمیاب‌ترشدن بیت کوین و درنتیجه، حفظ و بیشتر شدن ارزش آن می‌انجامد.
از طرف دیگر، پس از هر بار هاوینگ بیت کوین، به دلیل افزایش چشم‌گیر قیمت این ارز، انگیزه استخراج‌کننده برای استخراج با وجود افزایش تدریجی سختی شبکه، حفظ می‌شود. این در حالی است که در صورت عدم افزایش قیمت و نیز کاهش پاداش استخراج، امکان اینکه ماینرها انگیزه خود را از دست بدهند زیاد است. به‌عبارت‌دیگر، ممکن است هزینه‌های استخراج مانند تأمین سخت‌افزارها و برق مقرون‌به‌صرفه نباشد. این اتفاق ممکن است در بحران‌های شدید ارز دیجیتال بیفتد.
در حال حاضر با توجه به بحران چندماهه ارزهای دیجیتال، بسیاری نگران این موضوع هستند. قیمت بیت کوین از حدود ۷۰ هزار دلار در اواخر سال ۲۰۲۱ به سطح ۲۰ هزار دلار در زمان نگارش این مقاله، رسیده است. البته در این مواقع، ممکن است خرید بیت کوین نسبت به استخراج آن به‌صرفه‌تر باشد.
درواقع اگر همه‌چیز به‌درستی کار کند افزایش سختی تدریجی شبکه بیت کوین با هاوینگ، دست در دست هم می‌دهند که ضمن حفظ ارزش بیت کوین، رقابت برای استخراج آن که باعث رونق و امنیت این شبکه می‌شود، حفظ شود.
چرا هاوینگ مهم است؟
هاوینگ بیت کوین معمولا تا چند ماه تأثیری بر روی بازار ارزهای دیجیتال ندارد؛ اما طبق تجربه، پس از چهار الی پنج ماه باید منتظر نوسانات شدید بازار به‌ویژه بازار بیت کوین باشیم. این نوسانات معمولا به صعود قیمت‌ها و غلبه نسبی گاوها بر کل صنعت منجر می‌شود. دلیل اصلی این اتفاق این است که ارزش بیت کوین‌هایی که هنوز استخراج‌نشده‌اند، افزایش می‌یابد. در این زمان است که افرادی که در زمان رکود، بیت کوین خریده‌اند می‌توانند سودهای کلان کسب کنند.
توصیه می‌شود برای خرید بیت کوین در زمان حاضر به‌ویژه اگر به دنبال ترید کوتاه‌مدت هستید به‌دقت تحلیل‌های ارائه‌شده توسط وب‌سایت‌ها و کارشناسان را مرور کنید. در این راستا پاسخ به سؤال کدام صرافی ارز دیجیتال ایرانی کمترین کارمزد را دارد می‌تواند مثمر ثمر باشد؛ چراکه با توجه به قیمت بالای بیت کوین، این هزینه می‌تواند بسیار زیاد باشد.
تاریخچه هاوینگ بیت کوین
اولین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۱۲ رخ داد. زمانی که پاداش تولید یک بلوک از ۵۰ به ۲۵ بیت کوین کاهش یافت. در هاوینگ‌های بعدی در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ نیز این نرخ به ترتیب به ۱۲٫۵ و ۶٫۲۵ بیت کوین کاهش داده شد. هاوینگ بعدی بیت کوین در سال ۲۰۲۴ خواهد بود که طی آن، پاداش شبکه به ۳٫۱۲۵ می‌رسد. پیش‌بینی می‌شود که هاوینگ تا حوالی سال ۲۰۴۰ و تا زمانی که دیگر استخراج تقریبا ازلحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نباشد، ادامه یابد.
تجربه هاوینگ های قبلی چه می گوید؟
در دنیای بازارهای مالی تجربه و الگوهای گذشته، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. برای تصمیم‌گیری درست در خصوص اینکه آیا اساسا پیوستن به شبکه در زمان حاضر و حدود دو سال پیش از هاوینگ بعدی کار درستی یا خیر باید سوابق اتفاقاتی که برای بیت کوین در هاوینگ های قبلی افتاده است را بررسی کنیم.
در سال ۲۰۱۲ زمانی که قیمت بیت کوین ۱۲ دلار بود، اولین هاوینگ اتفاق افتاد. یک سال بعد، قیمت بیت کوین ۱۰۰۰ دلار شد. در جولای ۲۰۱۶، اتفاقی تقریبا برعکس افتاد. پس از این هاوینگ، قیمت بیت کوین نزولی شد و تا مرز ۶۷۰ دلار کاهش یافت اما مجددا ورق برگشت و قیمت این ارز در ژوئن ۲۰۱۷ به بیش از ۲۵۵۰ دلار رسید. این روند صعودی در سال‌های بعد تا رسیدن قیمت به ۱۹۷۰۰ دلار ادامه داشت.
در زمان آخرین هاوینگ بیت کوین در می ۲۰۲۰، قیمت این ارز ۸۷۸۷ دلار بود اما پس‌ازآن با روندی به‌شدت انفجاری رشد کرد و همان‌طور که قبلا هم گفتیم در اواخر سال ۲۰۲۱ به مرز ۷۰ هزار دلار رسید.
به‌این‌ترتیب نتیجه می‌گیریم که هاوینگ بیت کوین، حداقل در درازمدت، یک اتفاق مثبت برای هولدرهای آن است. بااین‌حال، این روند، تابع شرایط کلی بازار، وضعیت بازار بورس و حتی وضعیت دیگر شبکه‌ها و رقبای بیت کوین نیز قرار می‌گیرد. کسی نمی‌داند اگر هم‌زمان با هاوینگ بعدی بیت کوین، اتفاقی مشابه از دست رفتن اتصال استیبل کوین UST با دلار که در ماه‌های اخیر کل بازار را با کاهش ارزش ۶۰ درصدی مواجه کرده است، رخ دهد چه اتفاقی خواهد افتاد.
سخن آخر
در صنعت ارزهای دیجیتال، به‌ویژه در مورد بیت کوین، عملکرد ضد تورمی یک ارزش اساسی است که همه مکانیسم‌های شبکه‌های بلاک چین، حول آن می‌گردند. هاوینگ، یکی از این مکانیسم‌هاست که حفظ و افزایش ارزش بیت کوین را تا زمان رسیدن به سقف تولید ۲۱ میلیون سکه، تضمین می‌کند.
در هاوینگ بیت کوین که پس از تولید هر ۲۱۰ هزار کوین رخ می‌دهد، پاداش تولید در شبکه به نصف کاهش می‌یابد. این روند معمولا چهار سال طول می‌کشد. به‌این‌ترتیب، ارزش توکن‌های باقی‌مانده افزایش می‌یابد. همکاری هاوینگ با افزایش سختی شبکه که هر دو هفته یک‌بار رخ می‌دهد، سبب حفظ رقابت برای استخراج نیز می‌شود.
سابقه هاوینگ‌های قبلی به ما می‌گوید که پس از هر هاوینگ، قیمت بیت کوین می‌تواند چندین برابر شود. به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان، بازارهای نزولی پیش از هاوینگ را بهترین زمان برای خرید بیت کوین می‌دانند. هاوینگ بعدی بیت کوین در سال ۲۰۲۴ خواهد بود.
